NLP (Neuro-Linguïstisch Programmeren) vertrekt vanuit een aantal 'vooronderstellingen', uitgangspunten die ons helpen om de subjectieve ervaring beter te begrijpen. Ik zet de belangrijkste even op een rijtje.
De kaart is niet het gebied. Wat we van de wereld begrijpen en waarnemen is onze kaart. Daardoor vinden we onze weg, maar de kaart is geen objectieve weergave van het gebied. De kaart is als een stuk papier met lijntjes en kleuren, het terrein bestaat uit aarde, water en stenen. De betekenis die we geven aan onze ervaring is de kaart. De ervaring zelf is het terrein. Er is altijd een andere keuze mogelijk. Elke ervaring kan beschreven worden op minstens drie verschillende manieren. Als jij je perspectief verandert dan krijg je meer informatie en verander jij de waarneming. Dan verhoog je de keuzemogelijkheden. Zelfs als je ze niet ziet, hoort of voelt, weet dat er andere opties zijn. Mensen hebben hulpbronnen: de middelen om hun doelstellingen te bereiken. De hulpbronnen zijn kwaliteiten, eigenschappen, houdingen, emoties, die ons toelaten om te zijn wie we willen zijn en om te bereiken wat we willen. Hulpbronnen die we nog niet hebben kunnen we ontwikkelen en van anderen overnemen. Als het ergens in de wereld mogelijk is, dan is het ook voor jou mogelijk. Het is enkel een kwestie van "hoe doe ik het?" Kracht is de kunst om resultaten te bereiken zoals we die bedoeld hebben. Kracht heeft hier niet de betekenis van 'controle' of 'macht over' maar heeft te maken met het aantal keuzemogelijkheden die we ontwikkelen. Kracht is soepelheid, verschillende opties hebben, zelfstandig creatief zijn. Aan de basis van elk gedrag ligt een positieve intentie. Er is een verschil tussen het gedrag en de intentie. Het gedrag kan destructief zijn; de intentie die aanleiding geeft tot dat gedrag is positief in de zin dat het wil zorg dragen voor degene die het gedrag vertoont, zelfs op het niveau van overleving. Deze positieve intentie is intra-persoonlijk. De betekenis van je communicatie is het effect dat je bereikt, onafhankelijk van je intentie. Als je de verantwoordelijkheid neemt voor je communicatie, dan verhoog je jouw mogelijkheden om je gedrag en reacties aan te passen aan het effect dat jouw communicatie heeft op de ander, en aan de respons die hij/zij geeft. Falen bestaat niet: er is alleen feedback. 'Miskleunen' of 'falen' zijn etiketten die destructief kunnen zijn. Als jij je doel niet bereikt hebt, neem het dan op als een signaal dat jou meer informatie geef om te leren en meer effectief te zijn in de toekomst. Falen is informatie en een gelegenheid om te leren.
0 Reacties
We houden onszelf voortdurend voor de gek. We spelen mind-games die nergens uitkomsten bieden. We hebben allemaal blinde vlekken, waarover we geen weet hebben. We zijn gewoon om dingen 'niet te zien', vaak bewust, omdat ze té pijnlijk zijn, of omdat we er gewoon niet mee willen omgaan.
Word een expert in het zien van het rad, dat je voor je ogen draait. Daniel Goleman, auteur van de bestseller "Emotional Intelligence", schreef ook het boek: "Vital Lies, Simple Thruths: The Psychology of Self Deception". Hij schreef dit boek nog vóór hij zijn bestseller over Emotionele Intelligentie had uitgebracht, maar dat maakt het daarom niet minder relevant! Naar mijn aanvoelen gaat hij hier zelfs nóg dieper. Wat Daniel Goleman schrijft over zelfbegoocheling komt ongeveer hierop neer: "Waanvoorstellingen en zelfbegoocheling is zó ongrijpbaar, omdat het de eigen sporen uitwist." Wanneer je dus terugkijkt, dan ben je niet enkel in staat om niet meer te zien waarover je jezelf iets hebt wijsgemaakt; ook het feit dat je jezelf iets hebt wijsgemaakt is onzichtbaar. Iemand kan zich bijvoorbeeld hebben wijsgemaakt dat hij of zij geen verantwoordelijk kan nemen voor wat er zich op kantoor afspeelt. "Het is tóch allemaal de schuld van het management. Wat zijn dat toch voor miskleunen." Op zo'n moment beseft hij of zij niet dat ze wél dégelijk iets kan doen. Daarenboven beseft hij of zij niet dat men zichzelf een rad voor de ogen draait. Let dus op! Grijp het moment waarop je jezelf iets wijsmaakt. En neem controle over wat er gebeurt. Een dagboek bijhouden, bloggen of over die dingen praten met anderen zijn heel productieve methodes om hier mee om te gaan. Vraag feedback, om je blinde vlekken te verkleinen. Zo word je een expert in het opmerken en controleren van je eigen zelfbegoocheling. Iemand met een hoge sociale status zal van iemand wegkijken, wanneer die met iemand praat, terwijl iemand met een lagere sociale status blijft kijken naar zijn of haar gesprekspartner.
Leer hoe je sociale status kunt herkennen. Door mensen die in gesprek zijn te observeren. Observeer ook hoe jij je status communiceert. En je gesprekspartners. Deze lichaamstaal kun je heel goed herkennen op recepties, of netwerkbijeenkomsten. Waar ondernemers en managers elkaar ontmoeten. Deze bijeenkomsten trekken vaak mensen aan die iets willen 'verkopen'. Stel je even voor dat jij iets wilt van een ander. Dan zou je een open lichaamshouding aannemen, lachen en je gesprekspartner aankijken. Wanneer voor je gesprekspartner duidelijk wordt dat je iets van hen wilt. Dan zullen ze wegkijken. Hun voeten of schouders van je wegdraaien. Of misschien kun je een situatie oproepen, waarbij een man en een vrouw voor elkaar voor de eerste keer ontmoeten. Een 'date'. Wanneer de man geïntereseerd is zal hij het meeste praten, de vrouw steeds aankijken, lachen en een open lichaamshouding aannemen. En dat terwijl de vrouw misschien in de verte kijkt, een gesloten lichaamshouding heeft en weinig praat. Dezelfde lichaamstaal communiceert ook sociale status. Mensen die vaak geconfronteerd worden met anderen die iets van hen willen, zullen dit al vanaf het begin van de interacties communiceren via hun lichaamstaal. Leer ook om sociale status te herkennen in grotere groepen mensen. Van 7 of 10. Wie heeft er de hoogste status? Waarom wil je dit weten? Omdat je in groepen kunt terechtkomen, waarvan je de groepsdynamiek (nog) niet kent! Dan zul je willen connecteren met diegene die de hoogste rang heeft. Je wilt jezelf gedragen als iemand met hoge status. Zodat je meer invloed kunt uitoefenen op anderen. Zodat niemand je negeert of afwimpelt wanneer jij iets wilt communiceren. Emoties zijn fantastisch.
De emotionele krachten, zoals zelfzekerheid en geluk, zijn werkelijk bijzonder. Emoties geven ons intuïtie en motivatie. Emoties leiden tot acties. Wanneer we onze emoties beter begrijpen, zijn we bvb. in staat om beter om te gaan met stress (verlies, pijn). Maar hoe werken emoties eigenlijk? Wat zijn emoties precies? Emoties zijn chemicaliën. Drugs, als je wil. En ze zijn van de meest verslavende soort. Denk maar even na. Ook jij kent vast wel mensen die verslaafd zijn aan bepaalde emoties. Mensen die de 'rush' opzoeken van sensatie of liefde, maar sommigen zijn ook verslaafd aan verdriet of woede. Sommige mensen vluchten weg van hun emoties. Omdat ze die niet begrijpen of als te overdonderend ervaren, bijvoorbeeld. Psychologen bestuderen emoties om ze te leren begrijpen. Psychiaters gaan ingrijpen op de chemische triggers. Nochtans kunnen we leren hoe we onze eigen emoties kunnen beheersen. Sommigen voelen dit mischien aan als verkeerd, omdat ze zichzelf dan iets zouden wijsmaken. Maar is dat wel zo? Wie manipuleert wie? Je leert je emoties controleren wanneer je verantwoordelijkheid voor je emoties opneemt. Als zelfbewuste wezens kunnen wij een pauze inbouwen, tussen stimulus en respons. Tussen actie en reactie. Zo creëer je een nieuwe beleving van wat er gebeurt. En dat maakt de dingen écht interessant. Want wat gebeurt er wanneer we géén controle hebben over onze eigen emoties? Anderen merken dit op. Ze beginnen op die 'knoppen' te duwen, waarover we geen controle hebben. Je kunt je al voorstellen hoe dit slecht kan aflopen. Wanneer iemand geen controle heeft over zijn 'woede' knop, of zijn 'verdriet' knop en omstandigheden of omstaanders beginnen op die knopjes te duwen... Zo hebben veel mannen een hele rij knopjes blootstaan wanneer ze in contact komen met een aantrekkelijke vrouw. Dat is een ongeloofelijke uitnodiging voor haar, om op die knopjes te duwen. En dat dóet ze ook, om te zien 'welk vlees in de kuip' ze heeft. Is dat wat je wil? Stel je even voor hoe dit anders zou zijn, mocht je de draden die deze knopjes (stimuli) verbinden met jouw emoties (respons), anders gaan verbinden. Met een controle-computer (jouw bewustzijn). Die registreert wat er gebeurt, maar reageert niet meteen. Stel je voor hoe je je dan kunt gedragen. Los van de stimuli. Los van wie er op welk knopje duwt. Stel je voor hoe iemand dan jouw karakter zou interpreteren. "Er is wel iets héél apart met jou...", zeggen ze dan. Dat intrigeert mensen. Dat trekt mensen aan. Wanneer jij jouw emoties onder controle hebt, dan creëer je aantrekking. Bouw een pauze in tussen stimulus en respons. Wordt bewust over wat er op dat moment gaande is. Het is een sleutel tot succes! Telkens wanneer ik merk dat iets niet lukt, probeer ik om nog eens hetzelfde te doen. Opnieuw. En opnieuw. En altijd maar harder. En zoals zovelen stoot ik mezelf altijd weer aan dezelfde steen...
Wanneer je merkt dat iets niet werkt. Verander dan iets aan je strategie. Heel veel mensen zijn niet bereid om hun strategieën en tactieken aan te passen. Ze betreden altijd dezelfde platgetreden paden. Ze denken er niet bij na. Nochtans betekent mens zijn dat we in staat zijn om iets te veranderen. Al is het maar een kleine aanpassing. Zodat een bepaalde strategie om iets te bereiken wél werkt. Omgekeerd kan ook. Enkele jaren geleden had ik op een bepaald moment 'geluk'. Wat ik wilde bereiken, lukte. Denk je dat ik toen heb nagedacht over de manier waarop ik iets deed, die mij succes brachten? Mis poes! Natuurlijk niet. Genietend van de roes van het geluk, deed ik gewoon voort. En algauw vergat ik wat ik op dat moment anders deed... Het is fantastisch om mens te zijn. Omdat wij ons wel degelijk kunnen herinneren wat we enige tijd terug deden. En hoe dit ons tot succes heeft geleid. Wanneer ik iemand coach, dan vraag ik daar dikwijls naar, via een aantal sleutelvragen.
Mensen zijn bijna altijd in staat om zich momenten, acties en strategieën te herinneren die hen succes of geluk hebben gebracht. Door naar de specificiteit te vragen over de omstandigheden, gedrag, vaardigheden en technieken, kunnen we de eigenschappen van een succesvolle strategie bepalen. Wanneer we deze oefening doen, dan realiseren ze zich plots, dat ze een goede manier gevonden hadden om bvb. meer tijd voor zichzelf te hebben, meer geld te vergaren, meer succes in het daten, gezondere relaties te onderhouden, ... En dan beseffen ze: "Waarom, in 's hemelsnaam, ben ik gestopt met die manier om ... ? Dat werkte zó goed!" Mensen staan vaak niet stil op momenten dat iets lukt. Nochtans is dat nu net het moment waarop we iets kunnen bijleren. En nog zoiets. Heel vaak denken we, dat een bepaalde manier om iets te doen gewoon niet kan werken, omdat het te gemakkelijk lijkt. Blijf bij je bewustzijn wanneer je succes bereikt. Wanneer je een carrière boost krijgt. Wanneer je een nieuwe vriend(in) versiert. Wanneer je gelukkig bent. Neem nota wanneer je hoort dat iemand anders een succesvolle strategie heeft, of je dit nu hoort via collega's, familie of vrienden, of op TV of in de media. Leer. Blijf doen wat wél werkt. Stop met wat niét werkt. Enige tijd terug schreef ik hoe belangrijk het is om je met succesvoorbeelden te omringen. Nu weet ik best, dat dit gemakkelijker gezegd is dan gedaan. Heel wat mensen uit onze omgeving zijn niet de meest succesvolle, genereuze, evenwichtige en positieve invloeden die we zouden wensen.
Iedereen wordt beïnvloed door de omgeving, en de mensen uit die omgeving. Soms kan een vriend, een familielid, een collega of een partner je helemaal naar beneden trekken. Soms krijg je het gevoel dat je, door bij zo iemand te zijn, helemaal leegloopt. Geen energie meer krijgt. De meest voor de hand liggende oplossing is om zo weinig mogelijk in contact te komen met die mensen, die je op zo'n manier tegenhouden of naar beneden halen. En in vele gevallen is dit inderdaad de goede keuze. Wanneer we zelf willen groeien, is het goed om ons met positieve invloeden te omringen, niet met negatieve. En toch, in de échte wereld, is dit niet altijd mogelijk. Eigenlijk is het nog beter om, in plaats van die mensen af te stoten, het beste uit hen te halen. Iedereen heeft wel ergens iets die hem in een positieve mood brengt. Een hobby, een passie, een omgeving. Denk bijvoorbeeld aan een vriend of familielid, of een collega, die vaak negatief is. Wanneer was hij of zij in een positieve mood? Wanneer heb je hem of haar zien schitteren of lachen? Misschien tijdens het kijken naar een voetbalwedstrijd. Misschien tijdens een bezoek aan een museum. Misschien op het strand, aan zee. Dan kun je er zelf voor zorgen dat je die persoon in die positieve modus brengt, wanneer je met hem of haar naar een voetbalwedstrijd gaat kijken, of een museum bezoekt, of naar zee trekt. In plaats van zelf het slachtoffer te worden van de negatieve invloed van de mens(en) uit je omgeving, breng jij hen in een positieve atmosfeer. Zo kun je op een gezonde manier met hen omgaan, zonder dat dit bijzondere energie van je vraagt. Denk even terug aan de laatste keer dat je resultaat wilde op korte termijn. Toen bedacht je wellicht een techniek of tactiek om die korte termijn doelstelling waar te maken. Of dat hoopte je toen toch.
Fast Cash. Get Rich Quick. Instant Gratification. Immediate Success. Early Return on Investment. Magic Tricks. Make Belief. Veel mensen zitten gevangen in dit gedachtenpatroon, waarbij ze geloven dat ze - door het leren van techniek en tactiek - de principes zullen begrijpen en de theorie zullen leren die hen succes beloven. En ze zijn geneigd om mensen te zoeken die 'de truukjes' kennen. Zeker, hun ongrijpbare magie laten je versteld staan... Wie écht gelooft dat het leren van truukjes inzicht geeft mag nu de hand opsteken. Met andere woorden, die manier gebruiken in de hoop succes te boeken, duurt lang, is verspilling en is pijnlijk. Wanneer je technieken wilt vinden om werkelijke en duurzame resultaten te boeken, focus je dan op je innerzlijke zelf en je kerncompetenties. Werk aan je innerlijke zelf, door je op te laden met de principes van effectiviteit. Leer de theorie, en hoe je die kunt toepassen. Zo krijg je diepe inzichten in de structuur en de techniek volgt dus vanzelf. Leer van de meesters die de principes kennen. Omring je met hun kennis. In het begin lijkt het een traject die langer duurt dan de 'Quick Fix'. Maar in het leerproces zul je nu en dan een techniek zien als een voorbeeld. Dan merk je hoe de techniek past in een principe. Dan begrijp je wat er gaande is. En dan weet je meteen ook wanneer je welke techniek kunt gebruiken in welke situatie. Dan zal je zelf de toepassing van de technieken beheersen. Ik had het eerder al over ontwarring. Wat nog het meest verward wordt is korte en lange termijn voldoening. Ik illustreer dit graag met een moeilijk onderwerp: eten! Er zijn eigenlijk drie verschillende tijdskaders wannneer we over voldoening spreken: korte, middellange en lange termijn.
Op korte termijn krijg je een onmiddelijke voldoening telkens wanneer je eet. De smaak, het aroma, de textuur en de voldoening die een gevulde maag ons geeft. Op middellange termijn heb je een effect die 4 tot 6 uur duurt. Wat we eten en drinken beïnvloedt onze gemoedstoestand, energie en denkvermogen. Tenslotte is er ook een lange termijn voldoening, die maanden tot jaren kan duren. Wat meestal heel veel korte termijn voldoening geeft, zoals chocoladerepen, popcorn, snoep, frituur, frisdrank en alcohol zorgt voor middellange termijn effecten die heel wat minder gunstig zijn: vermoeidheid, lusteloosheid, zwaarmoedigheid. Om nog maar te zwijgen over de lange termijn uitkomsten: zwaarlijvigheid, slechte spijsvertering, chronische problemen en allerhande ziekten. Neem even de pauze om na te denken over de korte, middellange en lange termijn uitkomst van wat je gaat eten. Wanneer je dit doet, telkens je van plan bent om iets te eten, zal dit je eetpatroon veranderen. Wat gebeurt er wanneer we dit telkens kiezen om iets te eten dat ons veel energie, veel kracht en voldoening geeft op middellange termijn? Dan voelen we ons beter, we kunnen meer aan. We slapen beter. We denken beter. Ook op lange termijn zullen de effecten gunstig zijn. En ook over 10 jaar zullen we nog gezond zijn. Het woord 'winnen' wordt heel vaak gebruikt, wanneer we succes willen meten. Dr. Denis Waitley (The Psychology of Wining) schreef hierover een resem boeken. Hij schreef dat iedereen, universeel, een winnaar wil zijn.
Jack Welch, managment guru, schreef een boek getiteld: "Winning". Hij schrijft hoe goed het voelt om te winnen. Hoe goed het voelt om een winnaar te zijn. Eigenlijk zijn er 2 manieren om te winnen. De eerste manier om te winnen is wanneer je het doel bereikt hebt, dat je jezelf hebt gesteld. Je bereikt het eindresultaat, dat je wou hebben. De andere manier om te winnen, is wanneer iemand anders moet verliezen. Je verslaat de andere persoon. Wanneer je alsmaar probeert te winnen door alle anderen te verslaan in plaats van door je eindresultaat te bereiken, kun je wel vaak een winnaarsgevoel krijgen, maar loop je eigenlijk je doel mis. Aan de andere kant kun je jezelf een doel voor ogen houden, en een stappenplan opstellen waarmee je je doel wilt bereiken. Bij elke stap, of mijlpaal, op je pad naar je doel kun je evengoed het gevoel hebben dat je iets wint. Met als eindresultaat dat je je uiteindelijke doel bereikt. Een mooi voorbeeld om dit te illustreren is gewicht verliezen. Stel je weegt 100 kilo en je wilt 15 kilo afvallen. Je kunt jezelf gaan vergelijken met een andere persoon die diëet en na 3 maanden mooi zeggen: "Hij is maar 5 kilo afgevallen en ik toch nog 6." "Ik ben dus de winnaar." Maar als je dan nog 94 kilo weegt, heb je eigenlijk geen doel bereikt. Aan de andere kant kun je jezelf voorstellen: "Ik ga op 3 maanden tijd 15 kilo afvallen. Elke 5 kilo die er af gaat betekent een mijlpaal en dan trakteer ik mezelf op een avondje film." Op die manier werk je met een realistisch en tijdsgebonden plan, dat je gemotiveerd houdt, en waarbij je je uiteindelijke doel zult bereiken. Het maakt dus eigenlijk niets uit of je iemand anders verslaat. Dat is irrelevant. Dus, naarmate je groeit, evolueert in je succes, kijk niet naar anderen in de zin van: "Waaw, die persoon is beter dan ik", "Ha, die persoon presteert slechter dan ik". Maar vergelijk enkel met jezelf. Win, door de uitkomst die je je voor ogen houdt, ook effectief te bereiken. En wanneer je je resultaat bij gelegenheid tóch vergelijkt met anderen, stop dan even. En zie van waar je gekomen bent. Kijk naar je vooruitgang. Vergelijk dat met je startpunt. Loop je eigen race. Het geeft meer voldoening op lange termijn. En uiteindelijk zal het je helpen om sneller en effectiever je doel te bereiken. 'Mislukken' is een door de mens uitgevonden concept. Software programmeurs zullen zeggen dat een routine mislukt, wanneer ze een instructie niet correct uitvoert. Er kan een bug in de software zitten, waardoor de computer niet doet wat ze zou moeten doen. En dat is een fout. Programmeurs bekijken het mislukken logisch en objectief. Ze traceren de fout en lossen die op.
Problemen ontstaan wanneer we betekenis koppelen aan mislukkingen. Opnieuw worden we hier automatisch toe verleid. En wanneer we in een bepaalde opdracht mislukken, generaliseren we dit en zeggen we tot onszelf: "Ik heb een fout gemaakt". "Ik faal". "Ik ben een mislukkeling". Wanneer we dit dikwijls doen, ontstaat een negatief zelfbeeld. En het zal erg veel inspanning kosten om dit negatieve beeld te herstellen. We kunnen dus beter vermijden dan genezen. We moeten de kern van het probleem aanpakken en onszelf vrijmaken van de idee dat we kunnen mislukken. Want mislukken bestaat niet. Hoe doe je dit? Door objectief naar situaties te kijken. Observeer de situatie, als vanop afstand, en ga na wat je eruit kunt leren. En vergelijk de les die je hebt geleerd met de prijs die je hebt betaald. Ik kan je nu al vertellen dat je zult merken, dat die les een koopje is. Altijd. |
AuteurAls trainer en coach krijg ik regelmatig vragen. Via deze blog deel ik de inzichten die hieruit voortvloeien. Archieven
November 2019
Thema's
Alles
|