Systeemexpert worden is de snelste een meest eenvoudige manier om als autoriteit herkend te worden. De systeemexpert is best te vergelijken met een berggids. Wanneer je een berg op gaat die je nog nooit hebt beklommen, is het inhuren van een berggids essentieel. Waarom? Omdat de gids al menigmaal het pad heeft betreden en mensen heeft geholpen om datzelfde pad te beklimmen.

Systeemexperten binnen de onderneming
Binnen het bedrijf is een systeemexpert diegene die bepaalde systemen, processen en/of complexe interacties in het bedrijf het best begrijpt. De systeemexpert heeft deze systemen onderzocht, getoetst, verfijnd en gedocumenteerd. Net als de berggidsen zijn systeemexperten mensen die specifieke situaties door en door kennen en hun expertise hierover kunnen overbrengen aan anderen.
 
Merk op dat we hier de term ‘systeem’ in de oorspronkelijke betekenis hanteren. Het woord ‘systeem‘ komt van het Griekse ‘systèma‘, dat staat voor ‘het geheel van delen’ of ‘de compositie’.
Systemen zijn vaker ingewikkeld en complex dan eenvoudig en lineair. Daarom is het voor elke organisatie belangrijk dat ze zich kunnen beroepen op hun systeemexperten.
 
Bijvoorbeeld: een bedrijf maakt gebruik van een specifieke werkwijze om klanten te werven. Misschien is deze werkwijze zeer specifiek voor de sector. Telkens wanneer nieuwe commerciële medewerkers worden aangeworven, moeten zij worden getraind in het toepassen van deze verkoopstactiek. De systeemexpert is de man of vrouw die in het bedrijf erkend wordt als dé autoriteit op het gebied van deze verkoopswijze en daarom is hij of zij uiterst waardevol voor het bedrijf.

Deze systeemexpert heeft gedocumenteerd wat de meest kritische processen zijn die iemand moet leren. Het oplijsten van deze processen maakt hem of haar niet vervangbaar, wel integendeel! Omdat de systeemexpert dé autoriteit is over een specifiek systeem, is hij of zij het best geplaatst om dit aan te leren aan anderen. Systeemexperten verhogen de competentie van de gehele organisatie. Dit is de kerngedachte waarom zij zo waardevol zijn:
 
Veel CEO’s en ondernemers hebben me door de jaren heen verteld dat één van de dingen die medewerkers van onschatbare waarde maakt is dat zij het systeem zodanig goed kennen, dat ze het kunnen aanleren aan anderen.
 
Elke systeemexpert heeft ooit zijn of haar expertise opgebouwd in de context van één of ander systeem. Dat kan een organisatie zijn, een specifiek businessmodel, een reeks projecten, een bepaalde sector of een netwerk van mensen. In elk geval heeft de systeemexpert een diepgaande expertise en vaak zelfs een intuïtief aanvoelen ontwikkeld voor ‘hun eigen’ systeem.

Systeemexperten buiten de onderneming
​Voor een onderneming is het dus zeer waardevol om deze systeemexpertise te verwerven en die op één of andere manier in te schakelen. In een globale marktcontext die exponentieel complexer wordt, is dat geen eenvoudige opdracht. Je kunt niet langer alle systeemexperten in huis halen en houden.

Gelukkig zijn er heel wat systeemexperten die hun kennis en ervaring ter beschikking stellen op freelance basis, als consultant, trainer, coach of interim manager. In de volgende artikels gaan we dieper in op de essentiële vaardigheden waarover de systeemexpert dient te beschikken. Interessant voor de systeemexpert, evengoed als voor de organisatie die op hun diensten rekent.

In het artikel ‘Succes begint bij een goede mentor‘ duidde ik het belang van mentorship wanneer je je snel en effectief als autoriteit wil positioneren. Dat is allemaal goed en wel, maar ik weet uit ervaring dat het vinden van een goede mentor geen gemakkelijke opgave is. Daarom geef ik in dit blogartikel drie tips voor het starten van jouw mentorship.

Er zijn drie contexten waarin je jouw mentor kan vinden:

Een mentor binnen jouw organisatie
Stel, je wil een autoriteit worden in het adviseren van IT-bedrijven. Als je in een bedrijf werkt dat zulke diensten aanlevert, kan je je identificeren met een persoon die daar zeer succesvol in is en die reeds een autoriteit is geworden binnen het bedrijf. Je kan hem of haar benaderen en trachten een professionele relatie te ontwikkelen. Vervolgens kan je hem of haar toestemming vragen om regelmatig vragen te stellen. Op die manier kan je veel bijleren. Je kan ook uitkijken naar kansen om samen aan projecten te werken.

Een mentor buiten je bedrijf maar in jouw netwerk
Het is meestal een stuk gemakkelijker om deze mensen tot jouw mentor te maken. Je hebt reeds een relatie met hen of je hebt een vriend die je kan introduceren aan iemand die reeds een ‘meester’ is in jouw vakgebied.

Je zal er werk van moeten maken om samen met deze persoon een structuur te creëren die compatibel is met zijn tijdsschema en het jouwe. Zo kunnen jullie elkaar af en toe ontmoeten en leren van elkaar.

Mentorship op lange afstand
In deze situatie vind je een mentor die jou van op afstand wil begeleiden. Je kan bijvoorbeeld een bekende, leidende autoriteit benaderen door hem of haar online op te zoeken. Het goede nieuws is dat deze autoriteiten meestal graag hun expertise delen met anderen.

Je kan bijvoorbeeld in verbinding komen via sociale netwerken zoals: Twitter, LinkedIn en Facebook. Als hij of zij een blog heeft, abonneer je er dan op. Als er een podcast is, luister ernaar. Lees hun boeken, neem deel aan hun seminaries. Grijp elke kans om toegang te krijgen tot hun leefwereld en om te leren van hun expertise.
 
Een heel makkelijke manier om een mentorship-relatie te starten is je mentor te vragen om een interview. Zo heb ik gemakkelijk een relatie kunnen opbouwen met belangrijke autoriteiten op het gebied van NLP en Systeemdenken, twee domeinen waarin ik mij de voorbije jaren heb verdiept. Deze interviews verliepen soms live, maar meestal gewoon via Skype. De opnames heb ik verwerkt in diverse artikels of werden als podcast gepubliceerd.
 
Als je een mentor op lange afstand volgt, probeer dan te ontdekken hoe ze gegroeid zijn naar hun autoriteitspositie en welke weg ze volgden. Probeer een geschiedenis op te bouwen om die weg te begrijpen. Hoewel je misschien niet in staat bent om hetzelfde pad te bewandelen, kunnen hun voetstappen handige tips vormen om je eigen weg te vinden.
 
Maak in al deze gevallen vanaf het begin duidelijk dat je mentorship zoekt. Dat zet meteen het juiste kader. Probeer nooit om iemand in een mentorship-rol te forceren, want dat werkt erg contraproductief. Een goede mentor zal je onder de vleugels nemen en – vaak belangeloos – tijd investeren om jou succesvol te laten worden.
 
Ga ook na of je misschien niet één, maar meerdere mentors kan inschakelen. Op die manier kun je makkelijk een soort curriculum bepalen voor jouw leertraject.
 
En zelfs wanneer je zélf een erkende autoriteit bent op een bepaald domein, hou je een paar waardevolle mentors in het spel. Op die manier weet je altijd waar je terecht kan met je vragen, plannen en doelstellingen. Mentorship is werkelijk dé verborgen schatkist met een overvloed aan rijkdom en mogelijkheden.
 
Om een ‘meester’ in jouw vakgebied te worden, zijn er geen shortcuts beschikbaar. Een autoriteit worden neemt wat tijd in beslag. Door mentorship op te zoeken en consequent tijd in te plannen om van hen te leren, zal je jouw proces van leerling tot meester gemakkelijker maken.

Nu je jouw vakgebied gekozen hebt en een tijdsplanning hebt bepaald, ga je over naar de volgende belangrijke stap: zorg ervoor dat je goed begeleid wordt! De begeleiding door iemand die reeds zelf tot een autoriteit is uitgegroeid, is immers de snelste manier om er zelf een te worden.
​
Is mijn begeleider dan best een Coach of Mentor? Wie past het best bij mij?
Moet je nu op zoek gaan naar een dure coach, een expert of een mentor? En wat is het onderscheid tussen al deze figuren?
 
De grondgedachte is dat je een klankbord hebt, iemand die je wegwijs kan maken en je kan waarschuwen voor mogelijke valkuilen. En nochtans zal een goede begeleider je ook stimuleren om de platgetreden paden te verlaten en zélf op ontdekking te gaan naar mogelijkheden en kansen die nog niemand tevoren heeft ontdekt.
 
De Coach zal je helpen om een bepaalde skillset of mindset te ontwikkelen, die essentieel is voor je ontwikkeling. Hij of zij zal je bijsturen en helpen bij het integreren van de nodige vaardigheden.
 
De Mentor is iemand die jouw pad al bewandeld heeft. Zij of hij heeft hierdoor inzichten verworven die waardevol kunnen zijn voor jou. Door het aannemen en integreren van deze inzichten als je eigen mentale modellen kun je heel wat tijd winnen.
 
Wie je kiest, coach of mentor, maakt niet uit. Misschien is het wel een combinatie van beide. Misschien gaat het over meerdere mensen of misschien ken je één enkele persoon waarin beide rollen vervat zitten.

Ik kan dit wel zelf!
Misschien denk je nu: “Waarom heb ík dat nodig? Ik heb ook niemand gehad die mij moest vertellen wat ik zo ook wel weet!” Nochtans is dat wellicht een beperkende gedachte. Om Albert Einstein te parafraseren: “De oplossing van je probleem zal je niet vinden met dezelfde denkwijze die het probleem heeft gecreëerd.”
 
Door de interactie met één of meerdere mensen die nauw vervlochten zijn met jouw business, kan je waardevolle informatie verkrijgen. Informatie, die zonder die interactie verborgen zou blijven.

Is begeleiding zoeken een modetrend voor succeszoekers?
Misschien denk je nu dat dit een nieuwbakken concept is dat overgewaaid is uit de States. Nochtans is het tegendeel waar. Professionele begeleiding kent een lange geschiedenis. Iemand die eeuwen geleden een meester-smid wou worden, begon eerst als leerling van een andere smid. Na jaren werken aan de zijde van de meester, werkte hij zich geleidelijk op tot gezel om uiteindelijk zelf meester-smid te worden.
 
Vandaag gebruiken we de termen ‘Coaching’, ‘Consulting’ of ‘Mentorship’. We zoeken en vinden iemand die we vertrouwen en die reeds zelf successen heeft bereikt. Door het volgen van hun devies en regelmatig met hen te communiceren, krijgen we inzichten, boeken we vooruitgang en worden uiteindelijk zelf ’Meester’.

​Als je de vorige oefening hebt volbracht, heb je je talenten in kaart gebracht. Nu ben je klaar om je te focussen op één expertisedomein, waarop jij vrijwel een unieke toegevoegde waarde kan creëren. Dat is de eerste stap naar een situatie waar je meer onafhankelijk kunt zijn en waar je meer controle hebt op welke werkzaamheden je al dan niet kan, wil en zal verrichten.
 
Voor heel wat mensen is de lokroep om ooit ”zelfstandig’ te worden bijna niet te stuiten. Zelfstandig zijn betekent dan ook dat je voor eigen rekening werkt. Dat je je niet hoeft te verantwoorden tegenover een ‘baas’. Dat je zélf je eigen tijd kan indelen. ‘Onafhankelijkheid’ staat voor veel mensen synoniem aan ‘Vrijheid’.
 
En toch wil ik hierbij een kanttekening plaatsen. Omdat ik zelf heel wat startende zelfstandigen heb begeleid, heb ik ook de valkuilen gezien waar deze mensen met open ogen in trappen. Werken van thuis uit kan belastend zijn voor het gezin. Onafhankelijkheid betekent ook dat je zélf verantwoordelijk bent voor jouw inkomen. En vrijheid houdt in dat je zelfdiscipline aan de dag moet leggen om ervoor te zorgen dat je gefocust blijft op je doelen en daar gestaag naartoe werkt.
 
Daarom is het essentieel dat je de tijd neemt… om je tijd in te plannen.
 
Daarbij zal je een tijdsbudget moeten creëren voor jouw ontwikkeling. In eerste instantie houdt die ontwikkeling in dat je je kennis met anderen deelt. Dat is namelijk de snelste manier om door anderen (h)erkend te worden als een Systeemexpert, een autoriteit op jouw vakgebied.
 
Dat heb ik zelf aan den lijve ondervonden. Toen ik zelf aan het begin stond van mijn leertraject in Systemic NLP, gaf iemand mij de tip: “Ga er zo snel mogelijk mee aan de slag! Leer anderen wat jij hier hebt geleerd!”. Ik heb dit sindsdien als principe gehanteerd bij elke nieuwe kennis of ervaring die ik heb opgedaan. En vandaar ook deze blog!
 
Daardoor accumuleer en integreer ik sneller en effectiever! Daarenboven vind ik het heel leuk om te zien hoe anderen op hun beurt aan de slag gaan met wat ik hen kan bijdragen.
 
Dat zal net hetzelfde zijn in jouw geval! Je zal vooruitgang boeken in je carrière op diverse vlakken. Mensen zullen je hierdoor steeds meer als een ‘onschatbare’ collega of business partner kenmerken. Het resultaat van deze inspanningen zal onvermijdelijk betekenen dat jij als een leidende autoriteit zal worden gepercipieerd.
 
Maar eerst moeten we de tijd hiervoor daadwerkelijk inplannen. Gelukkig is dat nu een vrij eenvoudig proces: open je agenda en maak elke week wat tijd vrij om jouw doel te bewerkstelligen. Wees realistisch: één uurtje per week is genoeg om mee te beginnen. Zoek naar een vaste dag en een regelmatig tijdstip wanneer het meest waarschijnlijk is dat je ergens rustig kan zitten, waar je niet wordt gestoord. Vervolgens plan je een wekelijkse afspraak in met jezelf.
 
Wanneer het zover is, hou je dan ook aan die afspraak! Je bent het jezelf verschuldigd.
In de volgende artikels gaan we zien hoe je een heleboel dingen kan doen om die tijd zinvol te besteden. Daarenboven zal je merken dat, naarmate je steeds meer een autoriteit wordt, je er steeds meer tijd aan zal willen wijden.
 
Als je op dat punt komt, evalueer dan hoeveel tijd je aan kennisdeling besteedt en herzie je tijdsbestek. Het instellen van zo’n tijdschema is de basis. Door het gebruik van je schema en door elke week wat vorderingen te maken, zal je na verloop van tijd de opbouw van je inspanningen zien en groei je gestaag naar het worden van een autoriteit.

Wanneer je het vorige artikel gelezen hebt, zal je weten dat het van onschatbare waarde is om als autoriteit op jouw vakgebied te worden herkend en erkend.
 
Maar daarmee rijst natuurlijk de prangende vraag: “Wat is mijn vakgebied nu?”
 
In mijn dagelijkse praktijk als coach en begeleider van zelfstandige professionals (t.t.z.: trainers, coaches, consultants en interim managers) merk ik dat heel wat mensen nog op zoek moeten gaan naar ‘hun’ vakdomein. Dat ligt niet voor de hand, omdat het vaak niet datgene is waar ze al jarenlang mee bezig zijn. Want om als ‘autoriteit’ beschouwd te worden, is louter ervaring onvoldoende. Je moet gepassioneerd en zelfs gebeten zijn door jouw thema! Dat moet je aan iedereen laten zien, horen en voelen!
 
Het gevaar is immers dat je met een onduidelijke focus verzeild raakt in de ‘Red Ocean’ waar iedereen, die de afgelopen 15 jaar ervaring heeft opgebouwd, ijvert voor dezelfde opdrachten als jij.  
 
Wat jouw expertisegebied is, is dus een zéér belangrijke vraag. Jouw antwoord hierop is immers het fundament voor al het volgende werk.
 
Op zoek naar jouw essentiële talenten
Om te starten kies je best één of twee expertisegebieden. Om je hierbij te helpen, vind je hieronder een door jou in te vullen werkblad dat voortbouwt op de werkwijze die ik samen met auteur Jeroen van Rooij hanteer in “Talent werkt!” (ISBN: 978-9033700538). Je kan dit boek natuurlijk raadplegen om het meeste uit deze zoektocht te halen, maar voor deze specifieke opdracht is dit geen vereiste.
Op het werkblad over het identificeren van jouw autoriteit zie je een eenvoudige grafiek. In het eerste deel vraag ik je om drie talenten op te lijsten. We definiëren talenten als activiteiten:

1. waar je een ‘aangeboren’ talent voor hebt én
2. waarin je vaardigheden hebt ontwikkeld én
3. die je graag doet!

 
Pas wanneer deze drie elementen samenkomen, spreken we over een écht talent. Ga even na bij jezelf (of roep de hulp in van een gesprekspartner) en geef de top 3 van jouw talenten weer op dit werkblad.
 
Werkzaamheden die het meeste waarde creëren
Vervolgens lijst je jouw werkzaamheden op die het meeste waarde creëren. Dit zijn de activiteiten die jou het meest opbrengen. Daar waar je iemand anders méér geld zou voor betalen als wat jij zou verdienen om die werkzaamheden even goed als jou te doen.
 
Kies de top 2 van jouw meest waardecreërende werkzaamheden en lijst ze hier op. Vervolgens zie je twee selectievakjes: ‘Advies’ en ‘Vind ik leuk’. Vink het vakje ‘Advies’ aan als dit een domein is waarvoor mensen bij jou komen om advies te vragen. Vink het vakje 'Vind ik leuk’ aan indien dit een domein is waarin je graag wil worden (h)erkend als autoriteit. Het is belangrijk dat je er zelf plezier aan hebt om je kennis te delen met anderen in de activiteiten die je kiest. Je zal dit immers nog meer doen in de toekomst.
 
Kijk nu naar de talenten en activiteiten die je zowel voor 'Advies' als voor ‘Vind ik leuk’ hebt aangevinkt. Zoek ook naar gebieden waarin jouw talenten en waardecreërende activiteiten hetzelfde zijn. Waar je een overeenkomst hebt tussen jouw best opbrengende activiteit, je talent, 'Advies' en ‘Vind ik leuk’, is wellicht het domein waarin je autoriteit wil opbouwen.
 
Onderaan het werkblad staan twee uitspraken die je kan vervolledigen:

• Binnen mijn organisatie zou ik graag gekend zijn als een autoriteit op vlak van …
• In het openbaar/algemeen zou ik graag gekend staan als een autoriteit op vlak van …

Soms zijn de antwoorden op deze twee vragen erg verschillend. Dit komt vaak voor als je nieuw bent in je carrière en nog geen autoritaire waarde hebt ontwikkeld in een bepaald expertisegebied, zowel in het algemene/openbare leven als binnen je organisatie. Als jouw aanvullingen van de uitspraken hetzelfde zijn, is jouw weg naar het worden van een autoriteit nog gemakkelijker.
 
In een volgend artikel gaan we het hebben over een actieplan om jouw autoriteit op het door jou bepaalde gebied op te bouwen.

​In welke mate beschouwen je collega’s, je klanten en je concurrenten jou als een toonaangevend expert — een autoriteit — in jouw vakgebied? Het lijkt een eenvoudige vraag, maar het antwoord is bijzonder complex.
 
Autoriteit is vooral belangrijk omdat vele mensen het over het hoofd zien. Ze geloven dat autoriteit voor hen niet van toepassing is, tenzij ze een eigen bedrijf leiden. Ze hebben ook vaak het gevoel dat een autoriteit worden te uitdagend of te moeilijk is.
 
Dit creëert een kans voor jou.
 
Wanneer jij bereid bent om dergelijke inspanning wél te leveren, plaats je jezelf in een elitegroep. Iemand die zowel binnen als buiten zijn bedrijf als een leidende autoriteit wordt herkend, verbetert zijn waarde spectaculair. Dit hangt natuurlijk in grote mate af van hoe sterk de huidige markt jou als topexpert in jouw vakgebied percipieert. De grootste autoriteiten zijn mensen die een manier hebben gevonden om hun expertise te benutten in hun eigen voordeel.
 
Denk gerust even na wat dit voor jou kan betekenen…
 
De mensen hebben immers een probleem. Er is te veel informatie! De media zijn verzadigd met informatie. Er komt zo veel op je af en je hebt zo veel keuzemogelijkheden dat een heldere besluitvorming bijna onmogelijk is. Een systeemexpert helpt in deze situatie door een decision leader te zijn.
 
Dat geeft de mensen het gevoel dat ze met een gerust hart kunnen beslissen. Door te luisteren naar de aanbevelingen van mensen die we als autoriteit beschouwen, krijgen we het gevoel dat we ons huiswerk hebben gedaan. Daarom zoeken we autoriteiten op. En dat zijn zeker geen beroemdheden. Het zijn mentoren, leerkrachten, leiders, vrienden, collega’s of misschien zelfs je baas. Iedereen dus.
Iedereen heeft de mogelijkheid om een systeemexpert te worden op een bepaald gebied. De vraag is niet óf je een expertise te bieden hebt, maar wel wát je expertise is. En natuurlijk moet je je ook afvragen wie het meest geïnteresseerd is om te leren wat jij weet.
 
Wanneer je autoriteit ontwikkelt, verhogen je kansen om anderen van dienst te zijn. Hou deze blog in de gaten. Dat zal je helpen om je expertisegebied te identificeren en vervolgens te werken aan strategieën die je kan gebruiken om autoriteit te ontwikkelen. Dit kan zowel binnen jouw bedrijf als in de gemeenschap. Als je dit kan bewerkstelligen, zal je een aanzienlijke vooruitgang boeken om onmisbaar en van onschatbare waarde te worden.

Ben jij van onschatbare waarde? Wat betreft jouw waarde als mens is het antwoord duidelijk ‘ja’. Maar hoe zit het met jouw waarde op de markt? Bied jij iets aan waar de markt niet zonder kan of tenminste niet zonder wil leven? De mensen met de grootste marktwaarde, degenen die het meeste verdienen en zij die een succesvolle carrière hebben, maken gebruik van zeer specifieke hefbomen om hun onschatbare marktwaarde te bereiken. Zij zijn “Systeemexpert”.
 
Soms zijn ze er zich niet eens van bewust dat ze heel specifieke hefbomen aanwenden. Nochtans zijn deze net bepalend voor hun waarde op de markt.
​
Hoe word je ‘Systeemexpert’?Dit is een studie naar deze hefbomen. In diverse artikels gaan we elk van deze in detail bekijken. De bedoeling is om succesvolle strategieën te modelleren, skills te ontwikkelen en systemen te ontwerpen om je te helpen positioneren als ‘Systeemexpert’. Dit betekent concreet dat je als autoriteit over een bepaald ‘systeem’ herkend en erkend wordt door je reputatie als thought leader op te bouwen, zowel als werknemer, als zelfstandige (freelancer) of als ondernemer. Finaal betekent dit dat je, zowel binnen als buiten je onderneming, meer gevraagd zal worden omdat je iemand bent die van onschatbare waarde is.